Uýgur dili

Wikipediýa, erkin ensiklopediýa
Uýgur dili

ئۇيغۇر تىلى Uyğur tili

Gürlenilýär: Xinjiang, Hytaý
Jemi gürleýän sany: ~ 10 million
Dil maşgalasy: Türki diller
Karluk dilleri
Uýgur dili 
Ýazylyş düzgüni: Uýgur arab ýazuwy, Uýgur latyn ýazuwy, Uýgur kiril ýazuwy
Dil kod
ISO 639-1: ug
ISO 639-2: uig
ISO 639-3: uig

Uýgur dili ýa-da Täze uýgur dili (ئۇيغۇرچه, Uyğurçä ýa-da ئۇيغۇر تىلى, Uyğur tili), uýgurlaryň gürleýän dili bolup, türk dilleriniň uýgur toparyna degişlidir.

Taryhy edebiýatda "uýgur" ýa-da "uýgur türk" sözleriniň ulanylyşyny tapawutlandyrmak üçin, taryhy gadymy uýgur türkini hem öz içine alyp bilýänligi sebäpli, häzirki zaman ýazgysy dil neşirlerinde Täze uýgur türki hökmünde hem ulanylýar. Köne uýgur türki türk dilleriniň Sibir şahasyna degişlidigine garamazdan, Karluk toparyna girýän häzirki zaman uýgur dili Çagataý dilinden gelip çykýar we şonuň üçin diller genetika taýdan üznüksizligi we ýakyn garyndaşlygy emele getirmeýär.[1]

Çeşmeler[düzet | çeşmäni düzet]

  1. Kagan Arik (2008). One Thousand Languages: Living, Endangered, and Lost. University of California Press. p. 145. ISBN 0520255607.