Islam kalendary
Islam kalendar, ýa-da Musulman kalendar — musulmanlaryň yslam baýramlaryny bilmek üçin hijri aý senenamasy. Hijri senenamasy 622 ýylyň 16-njy iýulyndan bäri hasaplanýar. Ýagny Muhammed pygamberiň ﷺ we beýleki musulmanlaryň Mekkeden Medinä göçüm (hijr) eden wagty. Şonuň üçiň oňa musulman ýurtlarynda Hijri senenamasy diýilýär.(arap. الـتـقـويم الـهـجـري — täkwimul Hijri)
| Şu gün |
|---|
| 19 Jumada al-thani 1446 |
| Şenbe |
| 21 dekabr 2024 |
| 09:13 (UTC+0) |
| [täzele] |
Kalendaryň gurluşy
[düzet | çeşmäni düzet]Musulman kalendarynda täze gün Günüň ýaşmagy bilen başlanýar, kamary senesinde bolsa ýary gijede. Täze aýyň görünmegi bilen täze aýa geçýär. Bir aýyň dowamlylygy 29,53 güne deň, şonuň üçin 29 ýa-da 30 gün diýlip hasaplanýar. Bu senenamada 12 aý bar. Bir ýylda 354 ýa-da 355 gün bolup biler. Kamary senenamasyndan hijri senenamasy bir ýyldan 10 ýa-da 11 gün az bolýar. Mysal üçin: Remezan aýy ýylyň üýtgemegi bilen düşýän pasly hem üýtgeýär.
Aýlary
[düzet | çeşmäni düzet]- Muharram
- Safar
- Rabiul äwwäl
- Rabiul säni
- Jumädäl äwwäl
- Jumädäs säni
- Rajäb
- Şabän
- Remezan
- Şäwwäl
- Zul kadä
- Zul hijjä
Haram aýlar
[düzet | çeşmäni düzet]Gadagan aýlar (arap. الأشهر الحرم) — yslamda Käbäniň töwereginde aw etmek, öldürmek, urş etmek gadagan edilýär. Olar: Zul kadä, Zul hijä, Muhärram, Rajäb. Bu aýlar mukaddes hasaplanýar.
Hepde günleri
[düzet | çeşmäni düzet]XXI asyr
[düzet | çeşmäni düzet]Bellik
[düzet | çeşmäni düzet]saburow