Grek Taňrylary
On İki Olimposlylar ýa-da Olimposlylar (Olimpiýan), Grek mifologiýasynda dünýäni dolandyrýan taňrylaryň topary. Özlerinden öňki taňry topary bolan Titanlary, Titanlar urşunda ýeňip , dolandyryşy ele salýalar. "Taňrylaryň Patyşasy" ady bilen Zeus, Olimposlularyň lideri hasaplanýar. Şazenany bolsa Zeusyň aýaly bolan Heradyr. Olimpos ady Gresiýanyň iň uly dagy bolan Olimpos dagyndan gelip çykýar. Taňrylaryň dagyň depesinde, bulutlaryň arasynda köşleriniň bardygyna ynanylýar. On iki belgi bolsa halkyň rowaýatlaryndan gelip çykýar. Ýewreýlerde on iki sany Ysraýyl tiresini, Çerkezlerde 12 sany uly tiräni, Hristiýanlarda Ysanyň |12 sany Hawarisini, Şaýylarda On iki ymamy, ýyldyzlarda 12 burçy aňladýar.San şeýle köp rowaýatlardan emele gelenligi sebäli grek taňrylary hem 12 sanydyr we 13 belginiň betmagytlyk getirýändigine ynanylýar. Meselem Iskandinaw mifologiýasynda taňrylaryň nahar stolunda 13-nji taňry Loki, gowulyk taňrysy Balderiň ölümine sebäp bolýar. Şol sebäpden hem On iki Olimposlynyň içinde hasap edilýän Hestiýa(Hestia), Diýonisos (Dionisos) Olimposa gelen wagty 13 taňry bolmasyn diýip ýerini oňa tabşyryp adamlaryň arasyna goşulýar.
Hadesiň ýeriň aşagynda , Poseýidoniň deňiziň aşagynda (Olimposyň daşynda) köşkleri bar. Ýene-de Demeter we Hestiýa mysallarynda görnüşi ýaly taňrylar islän wagtlary olimposdan çykyp ýa-da Herkül ýaly ýarym taňrylar ýa-da Ganymedes ýaly adam hem Olimpusa kabul edilýar.
Olimpos taňrylary iki bölege bölünýär. Birinji bölegi birinji dogulanlar, Titan nesilinden gelýänler. Ikinji bölegi bolan soňky dogulanlar- Zeusyň çagalary. Bulara diňe iki sany taňrylar degişli däldir .Afroditi titan Kronosyň kakasy Uranusyň deňize gaçan çyns organyndan dogup , titan nesilinden gelipdir. Beýlekisi bolsa Hephaýistos. Şazenany Hera Hephaýistosy ýeke özi dogurýar.
On iki Olimposly, käbir maglumatlarda tapawutly görkezilen. Aşakdaky jedwelde 11-nji we 12-nji taňrylaryň atlary ýazylan.
| Bölek | Grek ady | Rimçe ady | Surat | Meýdan | Simbol | Ýeri |
|---|---|---|---|---|---|---|
| birinji bölek | Zeus | Jupiter | 
|
asman, howanyň görnüşleri | Ýyldyrym, bürgüt, meşe (agaç), galkan, hasa | Olimpos |
| birinji bölek | Hera | Juno | 
|
nika, aýal, bereket | tawus(guş), nar | Argos |
| birinji bölek | Poseýidon | Neptün | 
|
deňiz, ýer titreme | üç dişli gazyk, dilfin, at | Panionion |
| Üç dişli naýza | Demeter | Ceres | 
|
däne, ekerançylyk | bugdaý däneleri | Eleýusis |
| ikinji bölek | Afrodit | Venüs | 
|
söýgi, owadanlyk | gül, kepderi, kypra | Kipr |
| ikinji bölek | Athena | Minerva | 
|
aksakgallyk, el işleri, uruş (taktika tarapdan) | kaska, Aegis, naýza, baýguş, zeýtun | Atina |
| ikinji bölek | Ares | Mars | 
|
uruş | ýabany doňuz, kaska, nazarkel(guş) | Sparta |
| ikinji bölek | Apollon | Apollon | 
|
sungat we öňden görüji | Lir, garga, hazyna | Delfi, Didim |
| ikinji bölek | Artemis | Diýana | 
|
aw awlamak we oba dumuşy | ok-ýaý, keýik | Efes |
| ikinji bölek | Hephaýistos | Vulcan | 
|
ot we metalçylyk | Çekiç | Limni |
| ikinji bölek | Hermes | Merkur | 
|
taňrylaryň habarçysy we söwdagär | kaska | Killene dagy |
| ikinji bölek | Dionisos | Bakus | 
|
Üzüm, Şerap we keýpi-sapa | Üzüm, Çita, Panter ýaly uly pişikler | Nysa Dagy |
| Beýleki Olimposlar | ||||||
| Görnüşi | Grek ady | Rimçe ady | Surat | Meýdan | Belgi | Ýeri |
| Birinji bölek | Hades | Pluton | 
|
Ýeriň aşagy | görünmezlik, Kerberos (üç kelleli it) | - |
| birinji bölek | Hestiýa(Hestia) | Vesta | 
|
Maşgala | Ojak | - |