Fizika

Wikipediýa, erkin ensiklopediýa

Fizika gadymy grek dilinden gelip tebigat, tebigat bilimi manysyna gelýär. Energiýa we güýç, maddanyň herekedi ýaly zatlary öwrenýar. Maksady bütin älemiň syrlaryny öwrenmek. Onuň başy grek alymy Aristotel tarapyndan tutulýar.Ol fizikany tebigaty öwrenýän ylym diýip düşündirýär. Gadymy grekler fizika ylymyna uly goşant goşýarlar. Belli fiziklere mysal edip Isak Nýutony, Aristoteli, Bleýz Paskaly, Albert Eýnşteýni getirip bolar. Ylym mehanika, termodinamika, elektromagnetika, suwukluk dinamikasy, meta-fizika, kwantum fizika we birnäçe başga toparlara bölünýär

Klassiki fizika[düzet | çeşmäni düzet]

1900 ýylyna çenli wagty öz içine alýar. Esasy ady geçýän ylym adamlary Nýuton, Galileo Galileý, Kepler, Makswel ...

Elbet-de klassik fizikanyň ösmegine goşant goşan birnäçe fizikçi bardyr, emma Nýuton bularyň hemmesinden önde geler. Çüňki ylymyň namedigine kesgitleme getiren ylym adamy Nýutondyr. Nýutonyň aýtmagyna görä, bir teoriýanyň fizika kanuny bolmasy üçin tejribe bilen tassyklanmasy gerekdigini aýdyp geçýar. Bu bütin ylym kanunlary üçin geçerli bolyar. Klassik fizikanyň esasy içine alýan zatlary mehanika, termodinamika, statistik fizika we elektromagnetizm.

Häzirki zaman fizikasy[düzet | çeşmäni düzet]

Häzirki zaman fizikasy 1900-nji ýylda Maks Plank bilen başlaýar. Klassik fizikanyň käbir ýagdaýlary düşündirip bilmedigi üçin häzirki zaman fizika ýüze çykýar. Häzirki zaman fizikasy kwantum fizikasy we Eýnşteýniň teoriýalary bilen gülläp ösýär.