Stiw Jobs

Jobs 2010-nji ýylda

Stiw Job­s (Steve Jobs)

“Ägirt uly işi amala aşyrmak üçin, di­ňe ýe­ke-täk ýol bar - ony söý­me­li. Eger siz ony ba­şar­ma­sa­ňyz, ga­ra­şyň. Köp­ler­de bol­şy ýa­ly, ha­ýyr­ly işi ber­jaý et­mä­ge öz kal­by­ňyz ýol gör­ke­zer.” (Stiw Jobs)

Stiw Jobs “App­le”, “Pixar” we “Next” ýa­ly dün­ýä bel­li şe­re­ket­le­riň esas­lan­dy­ry­jy­sy bo­lup, yn­sa­ny­ýe­tiň ta­ry­hyn­da “özü­ni özi dö­re­den” şah­sy­ýet­le­riň bi­ri hök­mün­de giňden tanalýar. Ol dün­ýä­de komp­ýu­ter we mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­sy se­na­ga­ty­nyň ös­me­gin­de ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak go­şant go­şup, onuň mun­dan bu­ýan­ky kä­mil­leş­me­gin­de ägirt uly iş­le­ri bi­tir­di.

Stiw Jobs ady bi­len has meş­hur bo­lan bu ame­ri­kan oý­lap ta­py­jy­sy, biz­nes­me­ni we iş­läp dü­zü­ji­si öz dö­wür­deş­le­ri­ni in­no­wa­si­ýa en­jam­la­ry we kuw­wat­ly ýo­ka­ry teh­no­lo­gik ab­zal­lar bi­len üp­jün edip, hal­ka­ra jem­gy­ýe­ti­niň dur­mu­şy­na köp go­şant goş­dy.

Ge­le­jek­ki mil­li­ar­dyň eýe­si 1955-nji ýy­lyň 24-nji few­ra­lyn­da San-Fran­sis­ko­da dün­ýä inip­dir, ýö­ne eme­le ge­len ýag­da­ýa gö­rä, onuň ter­bi­ýe­si bi­len Ka­li­for­ni­ýa şta­ty­nyň şä­her­çe­si Ma­un­tin-Wýu­ly öweý ene-ata­sy meş­gul­la­nyp­dyr. Onuň do­ly ady Sti­wen Pol Jobs­dyr.

Tüt­ja­ryň ýa­kyn dost­la­ry we kä­bir ta­ryh­çy­lar onuň ogul­lyk alyn­ma­gy onuň hä­si­ýe­ti­ne er­bet tä­sir eden­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. Stiw mek­dep­de oka­ýar­ka, elekt­ro­ni­ka bi­len gy­zyk­la­nyp baş­lap­dyr we ol ýer­de ge­lip çy­ky­şy uk­rai­na­ly Wozn­ýak fa­mi­li­ýa­ly at­da­şy­na du­şup, onuň bi­len dost­laş­ýar we komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­sy bi­len bag­ly söw­da-sa­tyk ba­ra­da pi­kir alyş­ýar. Ola­ryň dö­re­den en­ja­my, şä­he­ra­ra te­le­fon ul­ga­myn­dan jaň et­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rip, “Blue Boks” at­lan­dy­ry­lyp­dyr.

Şon­da Jobs ýa­ňy 13 ýa­şyn­da eken we der­rew bu en­ja­mlary sa­typ­dyr. Abzalyň örän gym­mat­dy­gy­na ga­ra­maz­dan ha­ryt go­wy ge­çip­dir we ýaş biz­nes­men­ler­de bol­sa, il­kin­ji ga­za­ny­lan pul­lar bo­lup­dyr.

Em­ma Stiw Job­syň durmuşy di­ňe ýa­kym­ly wa­ka­lar­dan do­ly bol­man­dyr. Ol 1972-nji ýyl­da Ri­da kol­le­ji­ne (Ore­gon şta­ty) gi­rip­dir we bel­li-bel­li se­bäp­le­re gö­rä, ony taş­la­ma­ly bo­lup­dyr. Ol ýyl ýa­rym­lap ujyp­syz pu­la ýa­şap, bel­li bir me­kan­syz on­dan – oňa aý­la­nyp ýö­rüp­dir. Stiw “Coca-Cola” çüý­şe­le­ri­ni sa­typ, ga­za­nan pu­lu­na gü­ze­ran gör­me­li bo­lup­dyr, ol ýerde ýa­typ­dyr we ýer­li but­ha­na­la­ryň bi­rin­den gü­nor­tan­lyk na­ha­ry­ny edi­nip­dir.

Ýö­ne wag­tyň geç­me­gi bi­len äh­li zat dü­ze­lip­dur we Jobs komp­ýu­ter oýun­la­ry­nyň önüm­çi­li­gi bi­len meş­gul­lan­ýan “Ata­ri” at­ly bel­li ame­ri­kan şe­re­ke­ti­ne işe du­rup­dyr.

Sti­we­niň bor­ju­na ola­ry iş­läp düz­mek we kä­mil­leş­dir­mek gi­rip­dir. Bir­nä­çe ýyl­dan soň­ra onuň bir­wagt­ky dos­ty Stiw Wozn­ýak öz dö­re­den komp­ýu­te­ri­niň il­kin­ji mo­de­li­ni dö­red­ýär, Jobs bol­sa, ozal­ky­la­ry ýa­ly onuň kom­mer­si­ýa ta­ra­py­ny öz üs­tü­ne al­ýar we ha­ryt­la­ry ýer­leş­dir­me­gi ýo­la goý­ýar.

Bu dö­re­di­ji­lik due­ti­niň ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de, per­so­nal komp­ýuter­le­ri ön­dür­me­giň se­na­ga­tyn­da meş­hur komp­ýu­ter şe­re­ke­ti eme­le ge­lýär.

Şu gün dün­ýä­de “App­le”-niň önüm­le­ri ba­ra­da eşit­me­dik ýok bol­sa ge­rek. Hä­zir­ki za­man plan­şet kompý­uter­le­ri, por­ta­tiw te­le­fon­lar, mul­ti­me­di­ýa ple­ýer­le­ri, prog­ram­ma bi­len üp­jün edi­ji­ler we smart­fon­lar – sa­na­wy ýe­ne-de uzalt­mak müm­kin. Ýö­ne mu­ňa ga­ra­maz­dan, Stiw Job­suň işi beý­le­ki meş­hur şe­re­ket­ler bi­len bag­ly bo­lup, dö­wür­deş­le­ri oza­ly bi­len ony “App­le”-niň sa­ýa­syn­da ýat­la­ýar­lar.

Sti­we­niň dur­mu­şy 2011-nji ýy­lyň bä­şin­ji okt­ýab­ryn­da pa­ýaw­la­ýar – ol 8 ýyl­lap do­wam eden, uza­ga çe­ken ýarawsyzlykdan (aş­ga­za­nas­ty mäz­le­rin­de dö­rän düw­nik) soň ara­dan çyk­ýar. Em­ma Stiw Job­suň yk­ba­ly ol dün­ýä­den gaý­dan­dan soň hem adam­la­ry gy­zyk­lan­dyr­ýar, komp­ýu­te­riň uçur­syz ge­ni­si­niň şah­sy­ýe­ti onuň şah­sy dur­mu­şy­nyň çyl­şy­rym­ly­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, köp ne­sil­le­riň aňyn­da ga­lar.

Irki durmuşy

Stiwen Paul Jobs 1955-nji ýylyň 24-nji fewralynda Kaliforniýanyň San-Fransisko şäherinde Joan Karol Şibel we Abdulfattah "Jon" Jandaliniň maşgalasynda dünýä indi(Arapça: عبد الفتاح الجندلي). Abdulfattah Jandali, dokuz doganyň iň kiçisi, siriýaly baý ene-atada musulman maşgalasynda dünýä indi. Beýrutdaky Amerikan uniwersitetinde aspiranturany alandan soň, Jandali Wiskonsin uniwersitetinde syýasy ylymlaryň doktory derejesini aldy. Ol ýerde, Şweýsariýa-German neslinden bolan Amerikaly katolik Joanne Şieble bilen tanyşdy, ene-atasynyň Grin Baýda mink fermasy we gozgalmaýan emlägi bardy. Ikisi aşyk boldular, ýöne Jandaliniň musulman dini sebäpli Şibeliň kakasynyň garşylygyna duçar boldular. Şieble göwreli bolansoň, ýapyk ogullyga almagy meýilleşdirdi we çaga dogurmak üçin San-Fransisko gitdi.

Şieble oglunyň kolleji gutaranlar tarapyndan ogullyga alynmagyny isledi. Aklawçy we aýaly saýlandy, ýöne çaganyň oglan bolandygyny bilenden soň yza çekildi, şonuň üçin Jobs ýerine Pol Reinhold we Klara (täze Hagopian) Jobs tarapyndan ogullyga alyndy. Nemes asly Amerikaly Pol Jobs Wiskonsin ştatynyň Waşington etrabyndan süýt fermasynyň ogly. Orta mekdebi taşlandan soň, mehanik bolup işledi, soňra ABŞ kenarýaka goragçylaryna goşuldy. Gämisi San-Fransiskoda ulanylmaga berlende, iki hepdäniň içinde aýal tapyp boljakdygyna jedel etdi. Soňra ermeni asly Amerikaly Klara Hagopian bilen tanyşdy we ikisi on gün soň, 1946-njy ýylyň mart aýynda nikalaşdy we şol ýyl durmuşa çykdy. Coupler-aýal, soň Indiana ştatynyň Wiskonsin şäherine göçdi we Pol Jobs maşynçy, soň bolsa awtoulag satyjysy bolup işledi. Klara San-Fransiskony küýseýändigi sebäpli, Pauly yza çekilmäge ynandyrdy. Ol ýerde Pol yzyna gaýtarmak agenti bolup işledi we Klara buhgalter boldy. 1955-nji ýylda ektopiki göwrelilikden soň är-aýal çaga aljak boldular. [5] Kollejde biliminiň ýoklugy sebäpli, Schieble ilkibaşda ogullyga almak kagyzlaryna gol çekmekden ýüz öwürdi we oglunyň Jobs maşgalasyndan aýrylmagyny we başga maşgala ýerleşdirilmegini isledi, ýöne Paul we Klara pul tölemegi wada bereninden soň pikirini üýtgetdi.