Dandanakan söweşi
Dandanakan söweşi Seljuklar bilen Gaznaly imperiýasynyň goşunynyň arasynda bolup geçdi. Söweş seljuklaryň ýeňiş gazanmagy bilen tamamlandy we Horasandaky gaznaly agalygyny ýykdy.
| Dandanakan söweşi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraplar | |||||||
| Seljukly Türkmenleri | Gaznawiler | ||||||
| Serkerdeler | |||||||
| Çagry Beg | Gaznaly Mesud | ||||||
| Güýçler | |||||||
| 36,000 esger | 300,000 esger | ||||||
| Ýitgiler | |||||||
| 17,000 esger | 160,000 esger | ||||||
Taýýarlyklar
[düzet | çeşmäni düzet]Seljuk serkerdesi Togrul beg bilen onuň dogany Çagry beg uly goşun ýygnap başlamak bilen, gaznaly territoriýalaryna howp salyp ugradylar. Seljuk atlylary gaznalylaryň serhetýaka şäherlerini çapawullap başlansoň, gaznaly soltany Mesut I (Mahmyt Gaznalynyň ogly) seljuklary öz territoriýasyndan çykyp gitmäge mejbur etmekligi ýüregine düwdi.
Söweş
[düzet | çeşmäni düzet]Soltan Mesudyň goşunynyň Sarahsa ýörişi mahalynda seljuk atlylary onuň otrýadlaryny degdi-gaçdy taktikasy arkaly surnukdurdylar. Üstesine seljuk atlylary gaznaly üpjünçilik liniýalaryna uly zeper ýetirip, olary golaý-goltumdaky guýulardan gyrakladypdyrlar. Gaznaly goşunynyň tertip-düzgüni we ruhy çynlakaý ýagdaýda pese gaçdy. Ahyrsoňy, 23 maý 1040-da 20,000 seljuk urşujysy Merw bilen Sarahsyň aralygyndaky Dandanakanda 50,000 adamlyk gaznaly goşuny bilen garpyşdy.
Netije
[düzet | çeşmäni düzet]Üç güne çeken söweş seljuklaryň ýeňşi bilen tamamlandy. Mesut özüniň 100 sany atlysy bilen zordan başyny alyp gutardy. Bu ýeňiş seljuklaryň esasy güýç bolup döremegini, gaznalylaryň bolsa pese gaçmagyny alamatlandyrýar. Seljuklar Horasany we töwerekdäki şäherleri eýeläp, soňra Beýik Seljuk Imperiýasy diýlip atlandyryljak imperiýany gurdular.
