Tekst

Tekst many hem tema taýdan, leksik we gramatik tarapyndan özärä baglaňyşaň sözlemler toplumydyr. Tekstler möçberi boýunça bir we birnäçe abzasdan bolup biler.

Tekst beýan etme, suratlandyrma we piker ýöretme tipli bolýar.

Käbir tekst sözlemleriň yzygyder birikmeginden, käbirleri bolsa olaryň ugurdaş birikmelerinden hasyl bolýar. Sözlemleriň yzygyder birikmesinde ondaky sözlemiň haýsy-da bolsa bir özbaşdak sözüne Derek soňky sözlemlerde ýa çalyşmalar, ýa ol sözün sinonymy, ýa-da özi gaýtalanyp ulanylýar. Meselem: Mikola şol gyzyl horazy awlagamy ýüregine düwdi. Ol tüpeňjigini eline alyp, towuklaryň üstüne okduryldy.(H.Ysmaýýlow).

Sözlemleriň ugurdaş baglanysygynda teksti duzýan özbaşdak sözlemler biri-birleri bilen ugurdaş bolýarlar. Bu hili sözlemler beýlekilere garaşsyz bolup, esasy pikiri deň derejede ösdürýärler. Meselem:Kir-kimirsiz mawy asman parahat ýatan deňiz ýaly ýalpyldaýardy. Millionlarça ýýldyz deňiz üstüne düşen elektrik şöhlesi ýaly lowurdaýardy. Akmaýanyn ýoly parahodyň yzy ýaly çanjaryp, asmanyň ol erňeginden göterilip, beýleki erňegine ýetýärdi. (B.Kerbabaýew).

Tekstin sözlemlerini baglanshdyrmakda baglaýjy we sozsony kömekçileriň, habarlyk goşulmalarynyň, giriş sözleriniň hem uly hyzmaty bardyr.