Daniýanyň premýer-ministri
Daniýanyň premýer-ministri ( Daniýa : Danmarks statsminister, Farer : Forsætisráðharri, Grenlandiýa : Ministeriuneq ) Daniýa , Grenlandiýa we Farer adalary bolan Daniýa Patyşalygynyň hökümet başlygy. Döwrebap edara döredilmezden ozal bu patyşalykda ilki baştutanyndan, ýagny ýerine ýetiriji häkimiýetiň ygtyýaryna berlen monarhdan aýry hökümet başlygy ýokdy. 1849-njy ýyldaky konstitusiýa monarhyň ygtyýarlyklaryny çäklendirmek we premýer-ministr wezipesini döretmek arkaly konstitusion monarhiýa döretdi. Ofisiň açylyş eýesi Adam Wilgelm Moltke boldy.
Premýer-ministr monarh tarapyndan resmi taýdan bellenen ministrlige ýolbaşçylyk edýär. Iş ýüzünde premýer-ministriň bellenilmegi, Folketingdäki (Milli mejlis) goldawy bilen kesgitlenýär. 20-nji asyryň başyndan bäri hiç bir partiýa Folketingde köplük bolup bilmedi, şonuň üçin premýer-ministr syýasy partiýalaryň koalisiýasyna we öz partiýasyna ýolbaşçylyk etmeli. Mundan başga-da, Ikinji jahan urşundan bäri diňe dört koalisiýa hökümeti Folketingde köplük hukugyna eýe boldy, şonuň üçin koalisiýalar (we premýer-ministr) beýleki kiçi partiýalardanam goldaw almaly.
Daniýanyň häzirki premýer-ministri 2019-njy ýylyň 27-nji iýunyndan bäri Mette Frederiksen. Frederikseniň administrasiýasy Sosial liberallar, Sosialistik Halk partiýasy, Gyzyl - ýaşyl bileleşik, Farer Sosial Demokratik Partiýasy we Grenlandiýanyň parlament goldawy bilen Sosial Demokratlaryň arasyndaky koalisiýa. Inuit Ataqatigiit we Siumut.
Öňki premýer-ministrler
[düzet | çeşmäni düzet]Salgylanmalar
[düzet | çeşmäni düzet]- The Prime Minister's Office
- Resmi Daniýa konstitusiýasy, Daniýanyň Korollygynyň Daşary işler ministrliginden.