Ananas

Wikipediýa, erkin ensiklopediýa

Ananas ( Ananas comosus ) iýilýän miwesi bolan tropiki ösümlik; Bromeliaceae maşgalasynda ykdysady taýdan iň möhüm ösümlikdir.[1] Ananas köp asyrlardan bäri ösdürilip ýetişdirilýän Günorta Amerikada ýerli. Ananasyň XVII asyrda ýewropa hödürlenmegi ony kaşaňlygyň medeni nyşanyna öwürdi. 1820-nji ýyllardan bäri teplisalarda we köp tropiki plantasiýalarda ananas täjirçilik taýdan ösdürilip ýetişdirilýär.

Ananas ownuk gyrymsy agaç ýaly ösýär; tozanlanmadyk ösümlikleriň aýry-aýry gülleri köp miwäni emele getirýär. Ösümlik adatça miwäniň ýokarsynda öndürilen ofsetden, [2] ýa-da gapdaldan köpelýär we adatça bir ýylyň içinde ýetişýär.

Surat Dürli görnüşler Paýlamak
Ananas comosus var. bracteatus (LBSm.) Koppens we F.Leal Braziliýa, Boliwiýa, Argentina, Paragwaý, Ekwador
Ananas comosus var. comosus (Linnaeus) Merrill Braziliýa we Paragwaý; Aziýanyň, Afrikanyň, Awstraliýanyň, Meksikanyň, Merkezi Amerikanyň, Günbatar Hindistanyň, Demirgazyk Amerikanyň we Pacificuwaş ummanyň dürli adalarynda tebigylaşdyryldy.
Ananas comosus var. erektifolius (LBSm.) Koppens we F.Leal Peru, Ekwador, Kolumbiýa, Wenesuela, Braziliýanyň demirgazygy, Fransiýa Gwiana
Ananas comosus var. mikrostachys (Mez) LBSm. Kosta Rikadan Paragwaýa çenli
Ananas comosus var. parguazensis (Camargo & LBSm.) Koppens we F.Leal Kolumbiýa, Wenesuela, Braziliýanyň demirgazygy, Gaýana, Fransuz Gwiana

Suratlar[düzet | çeşmäni düzet]

Ananas miwesi, tutuşlygyna we uzynlygyna
“ Britannia ”, tebigatda, senagatda we ylymda görkezilen ananaslary öz içine alýan mekgejöwen, fonda mämişi reňkli sowgat berdi (“Bagbanlar sözlüginiň” birinji bölümi, 1764)
Del Monte Filippinleriň Bukidnon şäherindäki ananas meýdanlary

Çeşmeler[düzet | çeşmäni düzet]

  1. Coppens d'Eeckenbrugge, G; Leal, F. (2003). "Chapter 2: Morphology, Anatomy, and Taxonomy". In Bartholomew, DP; Paull, RE; Rohrbach, KG. The Pineapple: Botany, Production, and Uses. Wallingford, UK: CABI Publishing. p. 21. ISBN 978-0-85199-503-8. 
  2. Empty citation (help)