Kelle beýnisi: Wersiýalaryň arasyndaky tapawut
Sahypa döretdi, mazmuny: '==Gurluşy== Kelle beýnisi kelleçanagynyň içindäki boşlukda ýerleşýär. Ol, esasan, üç bölümden, ýagny sütünden, beýnijikden we öndäki beýniniň u...' Bellik: Mobil düzetme Mobil web-düzetme Giňişleýin ykjam redaktirleme |
Gysgaça mazmuny ýok Bellik: Wizual düzetme Mobil düzetme Mobil web-düzetme Giňişleýin ykjam redaktirleme |
||
| Setir 2: | Setir 2: | ||
Kelle beýnisi kelleçanagynyň içindäki boşlukda ýerleşýär. Ol, esasan, üç bölümden, ýagny sütünden, beýnijikden we öndäki beýniniň uly ýarym şaryndan durýar(122-nji surat). |
Kelle beýnisi kelleçanagynyň içindäki boşlukda ýerleşýär. Ol, esasan, üç bölümden, ýagny sütünden, beýnijikden we öndäki beýniniň uly ýarym şaryndan durýar(122-nji surat). |
||
Sütün bölümi. Kelle beýnisiniň sütün bölümi süýri beýniden, köprüden, ortaky we aralyk beýnilerden durýar. Süýri beýni oňurga ýiliginiň göni dowamydyr. Onun gör nüşi onurga ýiligine meňzeşdir. Onuň önki we yzky üstlerinde edil oňurga ýiligininki ýaly oñat bildirýän dik joýajygy bar. Süýri beýninin kese kesiginde ak we çal maddalar görünýärler.VAşaky böleginde çal madda kebelek şekilli görnüşde bolýar. Yokarky böleginde bolsa ol ak maddanyň içinde yerleşyär we aýry-aýry toplumlary - ýadrolary emele |
Sütün bölümi. Kelle beýnisiniň sütün bölümi süýri beýniden, köprüden, ortaky we aralyk beýnilerden durýar. Süýri beýni oňurga ýiliginiň göni dowamydyr. Onun gör nüşi onurga ýiligine meňzeşdir. Onuň önki we yzky üstlerinde edil oňurga ýiligininki ýaly oñat bildirýän dik joýajygy bar. Süýri beýninin kese kesiginde ak we çal maddalar görünýärler.VAşaky böleginde çal madda kebelek şekilli görnüşde bolýar. Yokarky böleginde bolsa ol ak maddanyň içinde yerleşyär we aýry-aýry toplumlary - ýadrolary emele getirýär. Süýri beýni ýaşaýyş üçin birnäçe möhüm işleri ýerine ýetirýär. Onda dem alys we ýürek-damar ulgamynyň merkezleri ýerleşýärler. Ondan başga-da süýri beýnide sormaklygyň, ýuwutmaklygyň, çeýnemekligiň nerw merkezleri, şeýle hem dilin we galkan görnüşli mäziň işlerini sazlaşdyrýan nerw merkezleri bar. Birnäçe goranyş refleksleri - üsgürme, asgyrma, gaýtarma hadysalary hem süýri beýni bilen baglanyşyklydyr. Süýri beýniden ýokarda, ondan aýdyň kese joyajyk bilen bölünen köpri ýerleşendir. Köpriniň esasy bölegini keseligine ýerleşen nerw süýümlerinden emele gelen ak madda düzýär. Çal madda aýry-aýry ýadrolar görnüşinde ak maddanyň galyňlygynda ýerleşýär. Ol ýadrolar nerw öyjüklerinin (neýronlaryň) bedenlerinde emele gelendirler, olardan ösüntgiler aýrylyp gaýdýarlar. Köpriniň üstünden öndäki we ortaky beýnini süýri beýni we onurga ýiligi bilen baglanyşdyrýan nerw ýollary geçyärler. Yüz we eşidiş nerwleri hem köprüden aýrylyp gaýdýarlar. Eşidiş nerwleri eşidiş reseptorlaryndan gelýän habarlardan başga-da de- ňagramlylygy saklayan synalardan gelýän habarlary hem beýnä geçiryärler. Köprüden son ortaky beýni gelýär. Ortaky beýniniň içinde çal maddanyň uly bolmadyk toplumlary ýerleşýär. Köprüden we süýri beýniden öndäki beýnä geçýän, ol ýerden |
||
07:26, 28 dekabr 2020 senesindäki wersiýa
Gurluşy
Kelle beýnisi kelleçanagynyň içindäki boşlukda ýerleşýär. Ol, esasan, üç bölümden, ýagny sütünden, beýnijikden we öndäki beýniniň uly ýarym şaryndan durýar(122-nji surat). Sütün bölümi. Kelle beýnisiniň sütün bölümi süýri beýniden, köprüden, ortaky we aralyk beýnilerden durýar. Süýri beýni oňurga ýiliginiň göni dowamydyr. Onun gör nüşi onurga ýiligine meňzeşdir. Onuň önki we yzky üstlerinde edil oňurga ýiligininki ýaly oñat bildirýän dik joýajygy bar. Süýri beýninin kese kesiginde ak we çal maddalar görünýärler.VAşaky böleginde çal madda kebelek şekilli görnüşde bolýar. Yokarky böleginde bolsa ol ak maddanyň içinde yerleşyär we aýry-aýry toplumlary - ýadrolary emele getirýär. Süýri beýni ýaşaýyş üçin birnäçe möhüm işleri ýerine ýetirýär. Onda dem alys we ýürek-damar ulgamynyň merkezleri ýerleşýärler. Ondan başga-da süýri beýnide sormaklygyň, ýuwutmaklygyň, çeýnemekligiň nerw merkezleri, şeýle hem dilin we galkan görnüşli mäziň işlerini sazlaşdyrýan nerw merkezleri bar. Birnäçe goranyş refleksleri - üsgürme, asgyrma, gaýtarma hadysalary hem süýri beýni bilen baglanyşyklydyr. Süýri beýniden ýokarda, ondan aýdyň kese joyajyk bilen bölünen köpri ýerleşendir. Köpriniň esasy bölegini keseligine ýerleşen nerw süýümlerinden emele gelen ak madda düzýär. Çal madda aýry-aýry ýadrolar görnüşinde ak maddanyň galyňlygynda ýerleşýär. Ol ýadrolar nerw öyjüklerinin (neýronlaryň) bedenlerinde emele gelendirler, olardan ösüntgiler aýrylyp gaýdýarlar. Köpriniň üstünden öndäki we ortaky beýnini süýri beýni we onurga ýiligi bilen baglanyşdyrýan nerw ýollary geçyärler. Yüz we eşidiş nerwleri hem köprüden aýrylyp gaýdýarlar. Eşidiş nerwleri eşidiş reseptorlaryndan gelýän habarlardan başga-da de- ňagramlylygy saklayan synalardan gelýän habarlary hem beýnä geçiryärler. Köprüden son ortaky beýni gelýär. Ortaky beýniniň içinde çal maddanyň uly bolmadyk toplumlary ýerleşýär. Köprüden we süýri beýniden öndäki beýnä geçýän, ol ýerden