Ismail H. A. Ziýaeddin

Ismail H.A. Ziýaeddin (Ismail H.A. Ziýaýddin ady bilen hem tanalýar) (Konstanta, Rumyniýa 1912-nji ýylyň 13-nji noýabry - Buharest, Rumyniýa 1996-njy ýylyň 3-nji maýy) latyn elipbiýini Krym tatar diliniň aýratyn zerurlyklaryna laýyklaşdyrmak we ilkinji tatar dili okuw kitaplaryny bilelikde ýazmak bilen tanalýan Krym tatar şahyrydy.

Terjimehaly

Ziýaeddin 1912-nji ýylyň 13-nji noýabrynda Konstanada dünýä indi, Haği Ahmet (Kakasy; 1875–1963) we Fatma (Ejesi; 1880–1971). Kakasy Haği Ahmet Krymdan. Türkiýede ylahyýeti öwrenenden soň Rumyniýada ymam bolup, Şeýh Yslam Ömeriň gyzyna durmuşa çykdy.

Ziýaeddin öz dogduk mekanynda önüp-ösüp, tatar dilinde başlangyç mekdebe gatnapdyr we Medğidiye / Medgidia Medrese -den ajaýyp netijeleri gutardy. Tatar edebi we aýdym-saz halk döredijiligini gowy görýärdi. Skripka çalýardy we köplenç täze aýdymlary öwrenýärdi.

Okuwy gutarandan soň Aziýa dilleri we edebiýaty baradaky bilimlerini çuňlaşdyrmagy, türk dilleriniň arasynda ýazgylary ýazmagy we meňzeşlikleri döretmegi dowam etdirdi. 1932-nji we 1937-nji ýyllar aralygynda milli lotereýada işledi. 1940-1942-nji ýyllar aralygynda Konstananyň müftüsiniň şahsy kömekçisi bolup işledi.

1942-nji ýyldan 1944-nji ýyla çenli Buharestdäki Kerol I seýilgähinde ýerleşýän metjitde ymam bolup işledi, soň bolsa ýerinde gurlan Kommunistik gahrymanlaryň mawzoleýine ýer bermek üçin ýykyldy. 1950-nji ýylda Timișoara gurluşyk fakultetini tamamlady.

Ol rumyn dilinden Mihai Emineskunyň we Jorj Koşbucyň Krym tatar goşgularyna terjime etdi.

1985-nji ýylda Şukran Wuap-Mocanu tarapyndan Buharest uniwersitetiniň tatar dili kursynda goşgulary neşir edildi.

1996-njy ýylyň 3-nji maýynda Buharestde aradan çykdy.

Çeşmeler

• Önal, Mehmet Naci (1997). "Romanya Türklerinin Günümüz Edebiyatı". Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi (in Turkish). Türk Dil Kurumu. 1997 (4): 15–39.

• Vuap-Mocanu, Şukran (1985). Curs practic de limbă tătară (in Romanian). Bucharest: University of Bucharest, Faculty of Foreign Languages and Literatures.

• Ekrem, Mehmet Ali (1994). Din Istoria Turcilor Dobrogeni (in Romanian). Bucharest: Kriterion. ISBN 9789732603840.